تاریخچه تشکیل بسیج دانشآموزی
با صدور فرمان تاریخی حضرت امام خمینی«ره» در پنجم آذر ماه سال 1358 مبنی بر تشکیل بسیج مستضعفین، پایگاههای مقاومت در مساجد، حسینیهها، ادارات، کارخانجات و مدارس به صورت خودجوش و مردمی شکل گرفت. با واگذاری مسئولیت بسیج به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران اسلامی، پایگاههای مقاومت بسیج در مدارس نیز همچون دیگر اقشار بسیج برای جذب، آموزش و اعزام دانشآموزان واجد شرایط به جبهههای جنگ حق علیه باطل فعال شدند که در این میان نقش معلمان و فرهنگیان بسیجی ستودنی است.
در دوران هشت سال دفاع مقدس(31/6/59 تا 31/6/67) بیش از 550 هزار نفر از دانشآموزان به دفعات مکرر به جبههها اعزام شدند که بیش از 36000 نفر شهید و مفقود الاثر، 2853 نفر جانباز و 2433 نفر آزاده تقدیم دفاع از انقلاب اسلامی و کشور عزیزمان ایران کردند.
حضور حماسی دانشآموزان در سالهای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نه تنها موجب گرمی و موفقیت جبههها شد بلکه شور و نشاط ویژهای در داخل مدارس راهاندازی بسیج دانشآموزی در مدارس خودشوند وبدین ترتیب هستههای اولیه تشکیلات بسیج دانشآموزی در مدارس تشکیل و در مدت کوتاهی تبدیل به گستردهترین تشکل دانشآموزی کشور گردید.
با توجه به توسعه سریع و ضرورت قانونمند شدم این تشکل دانشآموزی، در
سال 1371 توافقنامهای بین وزارت آموزش و پرورش ونیروی مقاومت بسیج تنظیم گردید که به موجب آن چگونگی تهماهنگی و گسترش بسیج دانشآموزی در مدارس کشور تعیین شد. از آنجا که این توافقنامه فقط بین بسیج و وزارت آموزش و پرورش بود برای تقویت و توسعه بسیج دانشآموزی ضرورت داشت تا سایر دستگاهها نیز مشارکت داشته باشند فلذا با همکاری این دو دستگاه در سال 1375 پیشنهادی به مجلس شورای اسلامی ارائه شد که مجلس محترم ضمن بررسی و اصلاح، آن را در تاریخ 9/2/75 به تصویب رساند و از آن به بعد قانون تشکیل و توسعه بسیج دانشآموزی جایگزین توافقات قبلی گردید که متن آن به شرح زیر است:
قانون تشکیل و توسعه بسیج دانشآموزی
ماده واحده: به منظور جذب، آموزش و سازماندهی دانشآموزان مدارس کشور در ارتش بیست میلیونی و ایجاد روحیه همیاری، مسؤولیتپذیری و آمادگی دفاع همه جانبه از انقلاب اسلامی و بسط فرهنگ و تفکر بسیجی، واحدهای پویندگان و پیشگامان بسیج دانشآموزی به ترتیب در مدارس راهنمایی و متوسطه پسرانه و دخترانه کشور توسط نیروی مقاومت بسیج سپاه با هماهنگی و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش تشکیل میگردد.
آیین نامه اجرایی این قانون به 1یشنهاد مشترک وزارتخانههای آموزش و پرورش و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و ستاد کل نیروهای مسلح تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
قانون رسید قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و هفت تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ نهم اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و هفتاد و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 2/2/1375 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
روز بسیج دانش آموزی
به موجب تبصره 7 قانون تشکیل و توسعه بسیج دانشآموزی، مجلس شورای اسلامی هشتم آبان ماه، سالروز شهادت اسوه دانش آموزان، دانش آموز بسیجی شهید محمد حسین فهمیده را به عنوان روز بسیج دانش آموزی نامگذاری نموده است. به همین مناسبت همه ساله از سوی بسیج دانشآموزی و سایر دستگاههای مربوط به نوجوانان و دانشآموزان کشور برنامههای ویژهای اجرا میشود.
بسیج دانشآموزی تنها تشکل دانشآموزی مصوب مجلس شورای اسلامی
در حالی که حدود 25 سال از پیروزی انقلاب اسلامی میگذرد در بین تشکلهای دانشآموزی مختلف( نظیر انجمنهای اسلامی دانشآموزان، هلال احمر، پیشتازان و فرزانگان) که در سطح مدارس مشغول به فعالیت هستند فقط بسیج دانشآموزی است که ایجاد و توسعه آن به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است. سایر تشکلهای دانشآموزی در کشور یا در شورای انقلاب فرهنگی به تصویب رسیدهاند و یا فاقد اساسنامه مصوب از سوی مراجع رسمی کشور هستند.
اهداف بسیج دانشآموزی
در قانون مصوب سال 1375، موارد زیر به عنوان هدفهای بسیج دانشآموزی تصریح شده است.
- جذب دانشآموزان و سازماندهی آنان در قالب واحدهای بسیج دانشآموزی مدارس.
- آموزش آمادگی دفاعی دانشآموزان.
- ایجاد روحیه همیاری، مسئولیتپذیری و آمادگی دفاع همه جانبه از انقلاب اسلامی در دانشآموزان.
- گسترش فرهنگ و تفکر بسیجی در بین آحاد دانشآموزان کشور.
- زمینه سازی برای مشارکت داوطلبانه دانشاموزان به طور سازمان یافته در عرصههای سازندگی، عمرانی، دفاعی، امدادی و . . .
مأموریت سازمان بسیج دانشآموزی
مأموریت سازمان بسیج دانشآموزی به عنوان ستاد مرکزی امور مربوط به بسیج در مدارس کشور، در نیروی مقاومت بسیج به شرح زیر تعیین شده است؟
«برنامه ریزی، نظارت و هدایت امور جذب و سازماندهی، آموزشهای نظامی و آمادگی دفاعی، تربیت بدنی، فرهنگی ـ پرورشی، تقویت بنیه علمی، فعالیتهای گروه و به کار گیری اعضای بسیج دانش آموزی»
این سازمان در راستای انجام مأموریت فوق وظایف ذیل را به عهده دارد:
وظایف سازمان بسیج دانشآموزی
- آشنا نمودن دانشآموزان کشور با بسیج و ترویج فرهنگ و تفکر بسیجی در بین آنان.
- جذب و سازماندهی دانش آموزان بسیجی
- ارائه آموزش های نظامی، سازمانی و تخصصی اعضای بسیج دانشآموزی
- ایجاد و تقویت روحیه همیاری، مسئولیتپذیری و دفاع همه جانبه از انقلاب اسلامی در دانش آموزان
- به کارگیری اعضی بسیج دانشآموزی در رزمایش ها، اردوهای رزمی ـ فرهنگی و عرصه های دفاعی و امنیتی، سازندگی، امدادی، فرهنگی، حوادث غیرمترقبه و بلایای طبیعی
- تقویت سطح فرهنگی دانش آموزان بسیجی و ترویج روحیه انقلابی در آنان
- تقویت بنیه علمی، بهبود وضعیت تحصیلی وتشویق دانش آموزان ممتاز بسیجی در عرصه های علمی، فرهنگی، هنری و ورزشی
- الگو سازی برای نوجوانان و دانشآموزان کشور
- ایجاد و تقویت ارتباط اعضای بسیجی دانش آموزی با پایگاههای مقاومت محلی و دانشجویی
10.گرامیداشت حماسه دفاع مقدس، شهدای دفاع مقدس و به خصوص شهدای دانش آموز کشور
عناوین واحدهای سازمانی بسیج دانشآموزی
1. امیدان بسیج دانشآموزی: عنوان سازمانی تشکیلات بسیج دانشآموزی در مدارس ابتدائی(دبستان) پسرانه و دخترانه کشور است. این تشکیلات برحسب شرایط و آمادگی دانش آموزان و با سازماندهی و علائم متناسب با شرایط سنی آنها تشکیل میشود.
2. پویندگان بسیج دانشآموزی: عنوان سازمانی تشکیلات بسیج دانشآموزی در مدارس راهنمایی پسرانه و دخترانه کشور است.
3. پیشگامان بسیج دانشآموزی: عنوان سازمانی تشکیلات بسیج دانشآموزی در مدارس متوسطه و پیش دانشگاهی پسرانه و دخترانه کشور است.